Zorg op maat voor jonge mensen met kanker in zes ziekenhuizen
Adolescenten en jongvolwassenen met kanker zullen voortaan leeftijdsspecifieke zorg kunnen krijgen in zes ziekenhuizen. Die zorg op maat is nodig, omdat die zogenaamde AYA’s met zorgbehoeften zitten die verschillen van kinderen, maar ook van oudere volwassenen. Door een samenwerking af te sluiten met het Riziv kunnen zes referentieziekenhuizen die specifieke zorg voortaan aanbieden.
Kanker bij adolescenten en jongvolwassenen is eerder uitzonderlijk. In de categorie tussen 16 en 35 jaar worden in ons land elk jaar ongeveer 1.700 diagnoses gesteld. Het gaat om een groep met specifieke noden. Elien kreeg zelf indertijd op haar 15 jaar de diagnose kanker te horen. Zij getuigde maandag bij de voorstelling van het akkoord over de zorgteams hoe ze toen met vragen zat rond bijvoorbeeld fertiliteit en studies hoger onderwijs, maar ook over hoe je nadien bij een solicitatiegesprek «een gat in je cv» moet uitleggen.
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) ontving ruim een jaar geleden een delegatie AYA’s op zijn kabinet. Dat gesprek overtuigde de minister om zijn schouders te zetten onder de uitrol van specifieke referentieteams in zes ziekenhuizen, en dat samen met Kom op tegen Kanker. Die organisatie kent al vele jaren een jongerenwerking, maar moest op een bepaald moment vaststellen dat ze in de groep AYA’s met problemen werd geconfronteerd waarop ze geen antwoord kon bieden. Daarop startte ze in een werkgroep een zoektocht naar structurele oplossingen.
Verschillende specialisten
Voortaan gaan zes ziekenhuizen zich specialiseren in zorg op maat voor die leeftijdsgroep. Het gaat om UZ Leuven, UZ Gent, UZA (Antwerpen), CHU Luik Sart-Tilman, Institut Jules Bordet en Cliniques Universitaires Saint-Luc in Brussel. Zij stappen vanaf 1 december 2023 in een conventie met het Riziv en moeten over een team van experten beschikken uit minstens vier disciplines: een arts-specialist, een gespecialiseerde verpleegkundige, een sociaal werker en een psycholoog. Indien nodig kan het AYA-team worden versterkt met andere disciplines, zoals een kinesitherapeut, een seksuoloog, een diëtist, een ergotherapeut, een palliatieve hulpverlener, enzovoort.
Er wordt nog dit jaar een opstartbudget voorzien van 600.000 euro. Vanaf 2024 wordt jaarlijks 1,2 miljoen euro vrijgemaakt. Op 1 januari 2024 moeten de teams operationeel zijn. Ze krijgen een jaar de tijd om hun expertise op punt te stellen. Vanaf 1 januari 2026 wordt de zogenaamde outreach uitgerold en krijgen de teams ook een adviserende taak naar andere ziekenhuizen.
Vijf prioriteiten
De zes ziekenhuizen moeten zich ook op vijf prioriteiten focussen. Dat gaat om vroegtijdige diagnose, want volgens de minister is er vandaag nog te weinig alertheid onder zorgverleners om signalen over kanker bij AYA’s op te pikken. Een ander aandachtspunt is de vroegtijdige doorverwijzing naar reproductieve geneeskunde. Kanker én de behandeling ertegen kunnen immers een impact hebben op de vruchtbaarheid van AYA’s. Fertiliteitsadvies kan hun kinderwens gaaf houden.
Daarnaast is er het vroegtijdig genetisch onderzoek. Dat kan leiden tot betere behandelingsstrategieën en preventieve maatregelen. Het is ook de bedoeling de deelname van AYA’s aan klinische studies op te krikken en er moet psychosociale ondersteuning zijn, met de nadruk op het bevorderen van het emotionele en sociale welzijn.
Alles wat je echt wil weten vind je op Metrotime.be