VUB-fysici gaan kosmische deeltjes uit de ruimte opsporen in Groenland
Op de ijskap in Groenland helpen fysici van de Vrije Universiteit Brussel meebouwen aan een nieuwe installatie die neutrino’s, kosmische deeltjes uit de ruimte, opspoort. Het Radio Neutrino Observatory Greenland (RNO-G) is een baanbrekend project dat gebruikmaakt van radioantennes om kosmische neutrino’s met zeer hoge energie te detecteren. Het gaat om een volledig nieuwe methode.
De eerste meetstations zijn in het ijs geplaatst, maar fase 1 van de installatie van de antennes aan het Summit Station in Groenland duurt nog tot half augustus. De installatie van het complete RNO-G observatorium zal bijna vier zomerseizoenen in beslag nemen, want het gaat in totaal om 35 stations met een onderlinge tussenafstand van 1.25 kilometer. De stations kunnen wel afzonderlijk autonoom werken en staan in verbinding via een draadloos netwerk.
Groot ijsvolume
In het ijs van Antarctica wordt er bij het IceCube experiment al gezocht naar neutrino’s, maar via radartechnologie. Het RNO-G project gebruikt radioantennes en het voordeel daarbij is dat radiogolven veel grotere afstanden kunnen afleggen in het ijs.
«Hierdoor kunnen we dus op een betaalbare manier een zeer groot ijsvolume overzien en hebben we dus een veel grotere kans om zo’n zeldzame neutrinobotsing waar te nemen. RNO-G zal de eerste grootschalige radioneutrinodetector zijn», vertelt Nick van Eijndhoven, gewoon hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en initiator en leider van het project
Kort zichtbaar
Neutrino’s zijn uiterst ongrijpbare, ultralichte elementaire deeltjes. Elke seconde vliegen er bijvoorbeeld zo’n 60 miljard neutrino’s die afkomstig zijn van de zon volkomen onopgemerkt door een aardoppervlak ter grootte van een vingernagel. In zeldzame gevallen, bijvoorbeeld tijdens het passeren van de Groenlandse ijskap, worden ze wel zichtbaar door een botsing van een neutrino en materie met een atoom.