SOUNDCHECK. Le huitième dEUS est arrivé: «Experimenteren is essentieel om relevant te blijven als band»

Elf jaar na ‘Following Sea’ is dEUS, een van ’s lands meest fonkelende rockbands, aan zijn achtste studioalbum toe. Een adempauze van elf jaar betekent niet dat de band stilgezeten heeft: er was een ‘best of’, een intieme tour, het jubileum van ‘The Ideal Crash’ en twee personeelwissels. Gitarist Mauro Pawlowski vertrok en werd vervangen door Bruno De Groote. In 2021 moest het goddelijke vijftal andermaal op zoek naar een nieuwe gitarist nadat De Groote getroffen werd door een beroerte. Pawlowski nam zijn plaats in. Metro sprak met drummer Stéphane Misseghers over de omwentelingen – zowel bij dEUS als daarbuiten.

Accepteer cookies om deze inhoud weer te geven.
door
Quentin Soenens
Leestijd 6 min.

Er zijn nu twee weken verstreken sinds de release van ‘How To Replace It’. De reacties zijn zeer positief, De Morgen heeft het zelfs over «de sterkste dEUS sinds de eeuwwisseling». Hecht je na al die jaren nog waarde aan recensies?

Stéphane Misseghers: «Tuurlijk. Je bent maar zo goed als je laatste album. Het is altijd zeer aangenaam om horen dat je werk gesmaakt wordt. Da’s geen evidentie. Als je in een band speelt die experimenteert met verschillende sounds over een periode van decennia, is het niet onlogisch dat de kritieken soms wisselend zijn. Op elke plaat proberen we te experimenteren, om niet klakkeloos als de vorige plaat te klinken – zoals zoveel bands. Ik denk niet dat dEUS dertig jaar zou bestaan, mochten ze acht keer dezelfde plaat gemaakt hebben. Daarvoor zijn we alle vijf te koppig. We hadden bijvoorbeeld een gigantische hit te pakken met ‘The Architect’, maar op de volgende plaat hebben we geen twaalf ‘The Architects’ gekwakt. Dat is niet waar dEUS voor staat. Soms worden we afgerekend op het feit dat we durven te experimenteren. Maar die kritiek komt nooit van mensen die zich zelf aan experimenten wagen. Vaak staan zij die hun nek niet durven uit te steken het hardst aan de zijlijn te roepen.»

Hecht je meer belang aan het oordeel van zij die wél hun nek durven uit te steken?

«Ja, omdat zij geen schrik hebben om op hun bek te gaan. Jarenlang hetzelfde concept uitmelken is compleet oninteressant. Het experiment is essentieel om relevant te blijven als kunstenaar. Je kan van de daken blijven schreeuwen dat je relevant bent, maar je moet dat zelf ook afdwingen. Respect moet je niet opeisen, maar verdienen. Door het lef te hebben en onbetreden paden in te slaan.»

Heb je op deze plaat veel geëxperimenteerd met je instrument?

«Ik wou de twee walsen op de plaat zo weinig mogelijk doen klinken als walsen, want ik vind dat die de boel vertragen. Ik wou er een draai aan geven om te vermijden dat het ‘hoempapa’ zou worden, bij wijze van spreken. Voorts heb ik geëxperimenteerd met elektronica, waarbij ik steeds in het achterhoofd hield dat het organisch moet klinken. Dat was mijn dogma. Als het niet organisch klinkt, is het niet goed genoeg.»

De nieuwe plaat wordt onder meer bejubeld vanwege zijn authenticiteit. Ik lees bijna overal dat het album ‘ vintage dEUS’ klinkt.

«Ik vraag me altijd af wat men bedoelt met vintage dEUS: is dat dan de dEUS van 2023, die van 2004 of die van 1994? Als ze verwijzen naar 1994, of de ninetiessound in zijn geheel, deel ik die mening niet. Qua productie en sound refereert ‘How To Replace It’ geenszins aan de nineties.»

Waar verwijst de albumtitel eigenlijk naar?

«Die is voor eigen interpretatie vatbaar. Hoe vervang je iets? Dat kan een persoon, relatie of verloren liefde zijn, maar evengoed een voorwerp. Iets in je leven waar je veel waarde aan hecht of hechtte, of iets dat noodgedwongen vervangen moet worden.»

Is zich afvragen hoe iets vervangen moet worden het onvermijdelijke gevolg van ouder worden?

«Hoe ouder je wordt, hoe meer je meegemaakt hebt. Op de keper beschouwd heb je bij het klimmen der jaren steeds meer materie om over te schrijven. En ja, daar horen existentiële vragen bij. Vijftien jaar geleden zouden we onszelf die vragen niet gesteld hebben. Maar nu spreekt een late veertiger. Eerlijkheidshalve kunnen we niet ontkennen dat er een vleugje van onze leeftijd te bespeuren valt in de keuze van onze songtopics.»

Over ouder worden gesproken: er is tien jaar verstreken sinds de laatste dEUS-plaat. Vanwaar die lange adempauze?

«Na ‘Keep You Close’ en ‘Following Sea’ hadden we nood aan een break. Die twee platen zijn ontstaan uit één opnamesessie, nadien waren we leeg. Het was nooit de bedoeling dat die pauze tien jaar zou duren.»

«Pas op, aan deze plaat hebben we wel drie à vier jaar gewerkt. En ikzelf heb net als Klaas (Janzoons, nvdr.) een scheiding meegemaakt. Dan moet alles wijken. Dat is het leven. Vervolgens heeft Mauro de groep verlaten in 2017. Plots moesten we op zoek naar een nieuwe gitarist. Ook dat heeft een hele poos geduurd. Een nieuw lid met zijn eigen stijl en ideeën moet zich eerst inwerken, zodat we op dezelfde lijn zitten. Je moet die persoon eerst leren kennen. Wat is zijn reactievermogen? Op welke manier draagt hij bij tot het creatieve proces? En ik moet zeggen: Bruno (De Groote, nvdr.) heeft dat ongelooflijk goed gedaan. Tachtig procent van de gitaarpartijen op ‘How To Replace It’ is van zijn hand.»

«En ondertussen hebben we ook niet stilgezeten: ikzelf heb zes platen geproducet en met de band zijn we altijd blijven spelen. Er is gewoon geen nieuw materiaal uitgekomen. Kijk, als je alomtegenwoordig bent, word je als vanzelfsprekend beschouwd. De remedie is schaarste creëren, zodat er begeerte ontstaat bij het publiek. Als het allemaal for granted is, verliest de muziek z’n momentum.»

Het minste wat van dEUS gezegd kan worden, is dat de band z’n momentum grijpt. Met een streepje maatschappijkritiek bijvoorbeeld. Zo wordt in ‘Man of the House’ het monopolie van big tech op de korrel genomen. Is er een hang naar nostalgie vervat in de muziek van dEUS?

(stellig) «Nee. Sommige dingen waren vroeger beter, andere dingen zijn nu beter. Het zou onnozel zijn om te beweren dat vroeger alles beter was. We mogen dan wel de ‘Star Wars’-generatie zijn die zowel het analoge als digitale tijdperk heeft meegemaakt, maar er is geen hang naar nostalgie. Ik kan me wel opjagen in sommige maatschappelijke evoluties. Als ik bij mijn zoon van 14 zie hoe respectloos er online met elkaar omgegaan wordt via TikTok, Instagram en consorten… Je kan iemand compleet afkraken en diezelfde persoon vijf minuten later een dikke knuffel geven als je die op straat tegenkomt. Call me old fashioned, maar dat gaat er bij mij niet in. Er is een bepaalde elementaire beleefdheid aan het verdwijnen bij de jeugd, en dat is niet oké. Instagram is een uitlaatklep geworden om frustraties uit de echte wereld te kanaliseren. Die big tech-mannen hebben daar een hand in, maar laten het gewoon begaan. Het zal me aan mijn reet roesten als ze mij oubollig noemen, maar voor mij zijn sociale media een noodzakelijk kwaad.»

Zijn streamingdiensten zoals Spotify dan ook een noodzakelijk kwaad volgens jou?

«Ik vind streaming enerzijds fantastisch, omdat het toegang verschaft tot alles wat het medium omvat. Vandaag heeft iedereen de volledige muziekcatalogus, alles wat de mensheid ooit heeft voortgebracht op muziekvlak, gewoon in z’n broekzak zitten. Van de meest obscure shit tot de grootste mainstreamsensatie. De keerzijde is wel dat je er als artiest geen euro aan verdient. Je moet al een miljoen streams hebben om een brood te kunnen kopen. Da’s ook de reden waarom de prijs van entreekaartjes voor liveshows verdubbeld is op twintig jaar tijd. Een artiest moet ergens inkomsten vandaan halen. Wij houden zelfs geen rekening meer met inkomsten uit cd-verkoop. Cd’s worden enkel nog gebruikt om vogels weg te houden in de landbouw. Het is een gigantisch lelijk object, heb ik altijd gevonden. De vinyl is dan weer helemaal terug. Een wachttijd van acht maanden voor de persing van een plaat: dat zegt iets over de populariteit van het medium.»

Slotvraagje: wat zijn de plannen voor komende zomer? Gaat dEUS enkele Belgische festivals aandoen?

«In België spelen we op Live /s Live en Dour, daarnaast doen we nog wat Europese festivals. In het najaar komt er nog een tournee. En er zitten nog een paar clips in de pijplijn. Future is looking bright!»

‘How To Replace It’ is nu uit bij [PIAS]. dEUS stelt zijn nieuwe plaat voor op 14, 15, 16 & 17 maart in de Ancienne Belgique in Brussel. Al die shows zijn reeds uitverkocht.