Wat heeft Gen Z met Y2K, een tijdperk dat ze zelf nooit meegemaakt hebben?
Ze zijn geboren tussen 1995 en 2010, groeiden op in de jaren 2000, maar herinneren zich er maar weinig van. En toch blaast Gen Z de esthetiek van dat decennium nieuw leven in. Cool zijn vandaag betekent Y2K omarmen en idealiseren, inclusief de mode, popcultuur en hits van die tijd. Maar waarom doen ze dat?
Al sinds de pandemie is Generatie Z gefascineerd door één tijdperk: de jaren 2000. Op TikTok is de hashtag ‘Y2K’ al vijf miljard keer bekeken. Op Instagram bestaan er ontelbaar veel profielen die volledig gewijd zijn aan het onderwerp. Onder de meest gevolgde: ‘boshbabexoxo’ (153.000 volgers), velvetcoke (1,7 miljoen volgers) en 2000beachbunny (254.000 volgers). Er is geen ontsnappen aan, noch in het straatbeeld waar jongeren in cargolook steeds klaar lijken om de dodentocht af te leggen, noch in het uitgaansleven waar Milk Inc., Shania Twain en Kylie Minogue vlotjes gesampled worden.
Recycleren, recycleren
Low-waisted jeans, cargoshorts, crop tops, tube tops, vlinderprints, korsetten, track suits... Wie de Gen Z-look najaagt, heeft deze stuks ongetwijfeld in de kast hangen. Afkijken doen ze bij de looks van Britney Spears, Christina Aguilera, Paris Hilton en Jennifer Lopez - muzen die vandaag nog steeds aanbeden worden door die nostalgische en milieubewuste zoomers.
Tweedehands- en vintagewinkels brachten die look in een stroomversnelling. In de Verenigde Staten kochten Gen Z’ers in 2022 ongeveer 1,4 miljard tweedehands kledingstukken, een stijging van 40% in één jaar volgens het laatste rapport van ThredUp. In hun garderobes bestaan twee op de vijf items uit tweedehands kleding. En meer dan acht op de tien Gen Z-Amerikanen (83%) heeft weleens een kledingstuk gekocht dat al door iemand anders is gedragen, of staat open voor het idee om dat te doen.
Zien en gezien worden
Die terugkeer naar het verleden heeft cultmerken uit de jaren 2000 teruggebracht, zoals Von Dutch, Juicy Couture, Miss Sixty en Ed Hardy. Ook weer hot and happening: stras en pailletten, vlinders en felle kleuren, piekjeshaar of ‘spiky buns’ (dotjes met scherpe uiteindes), de ‘butterfly cut’, afro braids met parels of french braids (ingevlochten vlechten). De zoomers kiezen voor de glamour, uitbundigheid en lef - een feestelijke stijl die in hun precoronatijd leek te ontbreken - met de hulp van hedendaagse sterren zoals Dua Lipa en Olivia Rodrigo, Bella Hadid en Hailey Bieber.
Het aaibare effect
Zoomers kopiëren niet alleen het uiterlijk van de millennialhelden, maar verdiepen zich op hun eigen manier in de muziek, technologie en televisie van die jaren. De digitale camera is wat de wegwerpcamera voor Tumblr-millennials was, bijvoorbeeld. En herinner je nog de romcomcore-trend van vorig jaar, waarbij Gen Z’s zich verkleedden als de sterren uit de romcoms uit de jaren 2000? Dat bracht een heropflakkering teweeg van films als ‘13 going on 30’, ‘How to Lose a Guy in 10 days’ en ‘Mean Girls’. Die klassiekers zijn tijdloze popcultuurreferenties geworden voor Gen Z en worden regelmatig geciteerd op TikTok. Net zoals oneliners als ‘That’s Hot’ uit de realityshow ‘The Simple Life’ met Paris Hilton en Nicole Richie in de hoofdrollen. En dan zijn er de sitcoms uit de Disney-stal, zoals 'Lizzie McGuire', That’s So Raven' en 'Hannah Montana', met Miley Cyrus in de hoofdrol, die velen beschouwen als het gouden tijdperk van de kinderentertainmentzender, en de vele heruitzendingen en reboots van series uit die jaren ('Gossip Girl', 'Gilmore Girls', 'Charmed', 'Un dos tres', enz.).
Het verleden idealiseren
«Studies tonen aan dat het kijken naar een televisieprogramma uit de kindertijd werkt als een kalmeermiddel, het zorgt ervoor dat we ons beter voelen», legt Emmanuelle Fantin, een professor en onderzoeker aan La Sorbonne, uit in een artikel op de Canadese website La Presse. Experts verklaren Gen Z’s fascinatie met Y2K via het ‘nowstalgia’-effect: jongeren idealiseren een verleden dat ze nauwelijks hebben gekend. Het effect is niet uniek aan deze generatie. Een samenleving in crisis voelt zich over het algemeen meer aangetrokken tot gevoelens van nostalgie. In dit opzicht heeft deze generatie het gevoel dat ze hun jeugd beleven tegen een achtergrond van gezondheidscrisissen, een klimaatcrisis en economische recessie. Voor hen zouden de jaren 2000 synoniem zijn met feestjes en optimisme, het tegenovergestelde van de angst en somberheid van de jaren 2020. Er zit evenwel een valkuil in al dat idealiseren: ze herinneren zich, bewust of onbewust, enkel de hoogtepunten. Want laten we niet vergeten dat de jaren 2000 ook het decennium was van de aanslagen van 11 september, de oorlogen in Irak en Afghanistan, de bankencrisis en de tsunami in Zuidoost-Azië die het leven kostte aan 230.000 mensen.