What about de vele effecten van geuren? Stank voor dank en vanille voor de seks
Geuren zijn overal rondom ons, sommige dingen ruiken lekker en anderen stinken. Maar geuren kunnen ook diepgaandere effecten op ons hebben. Zo hebben bijvoorbeeld mandarijnen een ontspannende werking; en zouden kalmerend werken bij mensen die geïrriteerd zijn en last hebben van stemmingswisselingen. Toch zijn boze blikken op het openbaar vervoer en in de aula onvermijdelijk als je er eentje pelt. Andere geuren maken je dan weer aantrekkelijker of juist bedreigend. Welke geuren hebben welke effecten, en waarom?
Na een duik op Twitter vonden we dat het overgrote deel van mensen de geur van citrusvruchten in het algemeen niet erg vinden, maar dat gepelde mandarijnen een specifieke, misselijkmakende geur hebben. Hoe komt het toch dat net die geur zo binnenkomt bij sommige mensen?
Een afkeer voor een geur kan wijzen op een allergie, een voedselangst maar ook heel vaak een nare gebeurtenis die aan de geur gelinkt is. Een geur is dan ook de grootste trigger van onze herinneringen. Hij kan onze gemoedstoestand in een handomdraai veranderen en onze emoties reguleren.
Angst als grote boosdoener
Een voedselangst komt vaak voor bij mensen die ooit al een allergische reactie hadden, of waarbij op jonge leeftijd een link kon worden gelegd tussen angst en dat specifiek stuk fruit. Een allergie kan veranderen, maar de angst blijft. De angst ontstaat vaak bij jonge kinderen die oog in oog komen te staan met voedsel dat hen een nare herinnering bracht. Enerzijds is het steeds opnieuw horen dat een bepaalde smaak (en geur) dodelijk voor je is, ook eng.
Angst is en blijft een gek beestje. Er zijn mensen die misselijk worden bij de gedachte aan bepaald voedsel. Een fobie voor een textuur, smaak of een geur is niet ongebruikelijk. Die misselijkheid wordt vaak gedragen door angst. Angst werkt zodanig dat het erger en erger wordt, als er niet ingegrepen wordt om het te ‘verwerken’. Bijvoorbeeld, als je in de metro zit en een paniekaanval krijgt, ga je de metro vermijden. En omdat je die vermijdt, ga je de metro associëren met angst en wordt het erger.
Er is geen reden om bang te zijn voor mandarijntjes maar het is ook oke om ze niet tot je geliefd smakenpalet mee te rekenen.
Onweerstaanbaar als vanille
Mandarijnen maken de mensen om je heen meteen vijandig maar sommige geuren hebben exact het tegenovergestelde effect. Vanille zou een afrodisiacum zijn. Die reputatie dankt het aan het warme en uitnodigende karakter, in combinatie met een suikerzoet randje waarvan je gaat watertanden. Uit studies blijkt dat vooral mannen vanille een opwindende geur vinden, al staat het erom bekend een universeel troostend en geruststellend effect te hebben. Daardoor voelen we ons instant op ons gemakt. Als je dus nog eens van plan bent openbaar mandarijnen te pellen kun je beter eerst een vanilleluchtje opdoen.
Vingerafdruk in de lucht
Een geur die je altijd meedraagt, of je het nu wil of niet, is je lichaamsgeur. Deze kan sterke reacties opwekken bij mensen, omdat ze de geur associeren met hun gevoelens voor de persoon die ze ruiken. Die lichaamsgeur is even uniek als een vingerafdruk en heeft vooral te maken met de bacteriën op onze huid. Wanneer de lichaamsgeur zich vermengt met andere typische geuren, zoals wasmiddel, deodorant en parfum, levert dat een zeer persoonlijk en kenmerkend aroma op. En wanneer we iemand vertrouwen of graag zien, krijgt die unieke geur een positieve emotionele lading. Het tegenovergestelde is natuurlijk ook waar, niets is erger dan een geur ruiken die je doet denken aan die ene vreselijke ex, of je wiskundeleerkracht uit het middelbaar die je constant buisde (dit voorbeeld is persoonlijk).